از تاتي اول تا فتح قله‌ها
از تاتي اول تا فتح قله‌ها یک نوزاد سالم که 9 ماهه به دنیا میآید، باید از نظر رشد جسمی وزنش 3 تا 200/3 کیلوگرم، دور سرش 35 سانتی‌متر و قدش 50 سانتی‌متر باشد. دخترها معمولا وزن‌شان 200 گرم کمتر از پسران است.
دکتر اکبر کوشانفر، متخصص کودکان و استاد دانشگاه شهید بهشتی در مورد رشد جسمی و فیزیکی کودکان و این‌که چطور به رشد آنها کمک کنیم نکاتی را مطرح کردهاند.
یک نوزاد در بدو تولد باید سالم باشد و هر مادری باید به سالم بودن نوزاد توجه داشته باشد. یک نوزاد سالم که 9 ماهه به دنیا میآید، باید از نظر رشد جسمی وزنش 3 تا 200/3 کیلوگرم، دور سرش 35 سانتی‌متر و قدش 50 سانتی‌متر باشد. دخترها معمولا وزن‌شان 200 گرم کمتر از پسران است. نوزاد وقتی به دنیا میآید در بدو تولد غربالگری میشود. در مورد بیماری‌های هیپوتیروئید، بیماری فنیل‌کتونوری و بیماری‌های دیگر غربالگری میشود که سالم باشد. واکسن‌های بدو تولد و اقداماتی که در بدو تولد لازم است، انجام میشود. رنگ نوزاد باید قرمز ارغوانی باشد. برای رشد جسمی کودک توصیه میشود حتما با شیر مادر تغذیه شود. مادر باید خوب تعذیه شود و قوه مکیدن نوزاد هم باید خوب باشد تا رشد نوزاد خوب باشد. رشد نوزاد تا 6 ماهگی مربوط به تغذیه خوب با شیر مادر است. مهم‌ترین عامل رشد فیزیکی نوزاد تغذیه با شیر مادر است. نوزاد 900 تا 1000 گرم وزن اضافه میکند. در عین حال تغذیه کودک با مواد تکمیلی باید آغاز شود و تغذیه طوری باشد که وزن نوزاد روی پایش رشد طبیعی باشد. وقتی نوزاد وزنش در پایش رشد طبیعی باشد ما انتظار داریم کودک از نظر جسمی حرکاتی را انجام دهد. نوزاد در 6 ماهگی مینشیند، در 11 تا 12 ماهگی میایستد، در 14 ماهگی چند قدم برمیدارد. در 2 سالگی از چند پله بالا میرود. کودک تا 2 سالگی باید از نظر حرکات زیر نظر گرفته شود تا آسیبی به او وارد نشود. از 2 سالگی به بعد کودک راه میرود و اواخر یک سالگی شروع به حرف زدن میکند. والدین به کودک آموزش میدهند چه کلماتی را بگوید. اولین کلماتی که کودک میگوید بابا، مامان آب است. در اثر تمرینات مختلف کودک کم کم میتواند یک جمله بگوید و کلمات بیشتری را بیان کند. برای این‌که قدرت تکلم کودک بهتر شود، باید حتما شنوایی خوبی داشته باشد. آموزش سنجش شنوایی باید انجام شود.
تاثیر بازی در رشد و نمو سلول‌های مغزی
در 2 تا 4 سالگی کودک در مرحلهای است که به مهدکودک فرستاده میشود و تحت نظر مربی و والدین آموزش‌های لازم را میبینید. مثلا یاد میگیرد که بازی کند. بازی اهمیت خاصی دارد. در 2 تا 4 سالگی والدین باید بازی‌های مناسبی را برای کودک در نظر بگیرند و برای این سنین اسباببازی‌های مخصوصی را برای کودک در نظر بگیرند. برای پسرها بیشتر ماشین و وسایل پسرانه در نظر گرفته شود و برای دخترها عروسکهای مختلف و وسایل اسباببازی آشپزخانه تهیه شود تا کودک بتواند با آنها بازی کند. توصیه میشود از خرید وسایل بازی که حالت جنگی دارند مانند تفنگ و مسلسل خودداری شود. این وسایل در کودک خشونت ایجاد میکند. بازی امروزه اهمیت خاصی دارد زیرا در رشد و نمو سلول‌های مغزی کودک بسیار اهمیت دارد. کودکان 4 ساله خود را با توپ و وسایل بازی سرگرم میکنند و این باعث میشود علاقه زیادی به قهرمانان ورزشی پیدا کنند. به والدین توصیه میکنیم مراقب کودکان باشند مثلا مراقب پرتاب توپ یا تیروکمان باشند تا خطری برای کودک و اطرافیانش پیش نیاید.
وسایل سمعی و بصری
وسایل سمعی و بصری که به صورت سی‌دی مخصوص کودکان است بسیار مناسب است. امروزه کودکان این امکان را دارند که از سی‌دی‌های مختلف برای آموزش حرف زدن استفاده کنند. سی‌دی‌هایی هستند که حروف فارسی را با موسیقی به کودک آموزش میدهند. دیدن فیلمهای کارتونی برای کودک توصیه میشود. این کارتون‌ها باید مناسب سن کودک و سرگرم کننده باشند. همچنین به والدین توصیه میکنیم از در اختیار قراردادن فیلمهای خشونت‌آور که موجب تند شدن خصوصیات اخلاقی کودک میشود، پرهیز کنند. همچنین از وسایل بازی که رنگ در آنها زیاد به کار رفته و وسایل بازی که فلز در آنها به کار رفته خیلی استفاده نشود. فلزات به علت سرب و سایر مواد ممکن است مسمومیت با فلز را ایجاد کند. وسایل رنگی و پشمی هم ممکن است حساسیت در ناحیه دست ایجاد کند.
کتاب خواندن
کتابخوانی برای کودکان توسط پدرو مادر بسیار مفید است. والدین میتوانند یا خودشان کتاب بخوانند یا از وسایل سمعی بصری استفاده کنند.کودکان داستان را خیلی دوست دارند واز 4 سالگی به بعد عادت دارند خودشان را جای قهرمان داستان بگذارند و داستان‌ها را پیگیری کنند. کتابخوانی در 4 تا 6 سالگی هم از نظر آموزشی و هم از نظر تربیتی بسیار مناسب است. امروزه متخصصان روانپزشک برای کودکانی که بیش‌فعال هستند کتاب‌هایی را توصیه میکنند که خواندنش روی کودک تاثیرگذار است و آنها را آرامتر میکند. به همین دلیل کتابخواندن در رشد ذهنی کودک بسیار مهم است.
منبع:شهرزاد
